Klachtenbrief over het uittrekken van schoenen in moskee

Publiciste Bernadette de Wit was een van de velen die het verkiezingsdebat in de Badr moskee bezocht. Het debat werd georganiseerd door de Raad van Marokkaanse Moskeeen Noord-Holland en de jongerencommissie van de Badr moskee. De Wit werd bij binnenkomst verzocht haar schoenen uit te doen. Dat weigerde ze. Ze nam vanuit de hal deel aan het debat en schreef na afloop een klachtenbrief.

Aan: Jongerencommissie moskee Badr
Willem Leevendstraat 7Bos & Lommer

Aan: Raad van Marokkaanse Moskeexc3xabn Noord-Holland
Postbus 94384
Amsterdam

Onderwerp: klachtenbrief met verbetersuggesties

20 februari 2010

Geachte jongerencommissie, geacht bestuur RVM,

Metbelangstelling heb ik eergisteren het verkiezingsdebat gevolgd in deBadr-moskee. Het thema was de positie van jongeren in Amsterdam en demaatschappelijke rol van moskeexc3xabn. Dit verkiezingsdebat maakt deel uitvan het project xe2x80x98Voorkomen is beter dan genezenxe2x80x99, waarmee de RVM, zolees ik op de website van het ACB-Kenniscentrum, islamitischeradicalisering van moslimjongeren hoopt tegen te gaan. De moskeexc3xabnwillen ruimte geven aan xe2x80x98openheidxe2x80x99 en xe2x80x98ontmoetingxe2x80x99 tussen moslims,andere godsdiensten en xe2x80x98seculiere stromingenxe2x80x99.

Mijn grotewaardering voor dit project en ook voor de organisatoren van dejongerencommissie. Ik werd gastvrij ontvangen door tal vanvriendelijke, attente en beleefde Marokkaanse heren. Toch heb ik eenklacht over xc3xa9xc3xa9n onderdeel van de organisatie: ik moest mijn schoenenuitdoen als ik de zaal in wilde waar het debat werd gehouden. Ook mochtje niet geschoeid in het zijzaaltje waar werd nagepraat onder het genotvan een glas Marokkaanse thee en lekkere hapjes.

Het verzoek omde schoenen uit te trekken in een moskee is in feite een verzoek omzich te houden aan de sharia, en wel het onderdeel al-ibadat, deaanbidding van Allah, in het bijzonder de reinheidsvoorschriften diemoeten worden gevolgd bij de salaat, een van de vijf zuilen van uwgodsdienst. Moslims voeren uit eerbied voor Allah dezereinheidsrituelen uit voordat zij de dagelijkse gebeden opzeggen, aldan niet in de moskee. Vandaar de woedoe-ruimte en de schoenenkast. Datbegrijp ik en respecteer ik.

Een gebedsdienst waarvoorniet-moslims worden uitgenodigd, is een ander verhaal, maar als demoskee een avond organiseert met een openbaar, niet-religieus karakter,gelden de Nederlandse etiquetteregels. Zo doe ik mijn schoenen uitvoordat ik bij mijn Marokkaanse buren binnenloop omdat dit hunhuisregel is en zo kleed ik mij een beetje deftig als ik naar hetConcertgebouw ga.

Echter, ik weiger uit principe om mijnschoenen uit te trekken op een verkiezingsavond. Een politiek debatheeft in Nederland, waar de scheiding tussen kerk en staat geldt, eenneutraal karakter. Dankzij dit principe bestaat de godsdienstvrijheiden kunnen verschillende geloofsgroepen met elkaar samenleven, zoals deRVM zelf uiteenzet op haar website.

Ik zal een vergelijkingmaken. Regelmatig bezoek ik de protestantse Westerkerk, terwijl ik nietgelovig ben. Ik kom voor de cantates van Bach die tijdens dekerkdiensten worden vertolkt. Welnu, deze christelijke kerk eistbehalve de gangbare conventies helemaal niets speciaals of religieusvan mij. Ik zit gewoon tussen de gelovigen en samen genieten wij van deprachtige muziek. Zo eenvoudig kan het zijn om xe2x80x98openheidxe2x80x99 enxe2x80x98ontmoetingxe2x80x99 mogelijk te maken tussen gelovigen en ongelovigen!

Precieszo vind ik ook dat de Badr-moskee niets speciaals of religieus van mijmag eisen als ik naar een verkiezingsdebat in hun gebouw kom. Hetopleggen van een islamitische reinheidsregel aan medeburgers die Allahniet erkennen, staat een open ontmoeting in de weg.

Sterker nog,ik vind eigenlijk dat u ook moslims zou moeten toestaan om hun schoenenaan te houden. Voor hun was deze verkiezingsavond toch even openbaar?Zo niet, heeft u een probleem, dan zou er sprake zijn van islamiseringvia de kanalen van de democratische rechtsstaat. En dat is toch nietwat u wilt? In feite fungeerde de Badr-moskee als een zalencentrum. Inde Bijlmer worden op dezelfde manier verkiezingsbijeenkomsten gehoudenin de Nieuwe Stad, een christelijke kerk voor Afrikanen, Antillianen enNederlanders.

Overigens hoorde ik gisteren ook twee (seculiere?)Marokkaanse mannen mopperen dat de schoenen uit moesten. Deniet-moslimse bezoekers deden dit heel gedwee wel. Ik begrijp hierniets van, het doet me denken aan het boekje van de Duits-Pools-Joodsejournalist Henryk Broder, Hurra, wir kapitulieren! Von der Lust am Einknicken (hoera, we kapituleren! over de neiging [van niet-moslims] om door de kniexc3xabn te gaan [voor opdringerige islamisering]).

Hetzal u duidelijk zijn dat ik van mening ben dat u de Nederlandsebeleefdheidsregels schendt als u van mij eist dat ik me aan uwreligieuze voorschriften houd op een avond met een principieel seculierkarakter. Ik weet dat u niet de bedoeling had om onbeleefd te zijn,toch vraag ik u vriendelijk hierbij stil te staan.

Deorganisatoren met wie ik dit eergisteren besprak, ontkenden dat het metde sharia te maken had; volgens hen was het slechts een xe2x80x98huisregelxe2x80x99.Dat vond ik een beetje een flauwe reactie en niet erg geloofwaardig.Laten wij eerlijk zijn tegen elkaar en het beestje bij de naam noemen!U onderwerpt zich aan Allah, kom daar dan voor uit. (Maar misschien isdit wel een voorbeeld van de pijnlijke spraakverwarring die wel vakeroptreedt in de dialoog tussen moslims en andersdenkenden. Moslimshebben een andere opvatting van waar het in godsdienst om draait danchristelijke en seculiere westerlingen. Simpel gezegd: alles is islam,er is geen scheiding tussen de islam en het dagelijks leven. VoorNederlanders is dit zoals u weet onwerkbaar. En we leven allen inNederland.)

Hoe dan ook. In de onderwerpsregel van mijnklachtenbrief kondig ik aan dat ik een suggestie voor verbetering zalgeven. Ik stel voor dat u volgende keer afdekfolie of stucloop (groterollen bedrukt, waterdicht karton, bijvoorbeeldappelsientjeverpakkingen, verkrijgbaar bij de bouwmarkt) op de vloerlegt als u weer een openbare avond houdt. Dan kunnen de bezoekers,zowel de moslims als de niet-moslims, gewoon hun schoenen aanhouden. DeAl-Kabirmoskee aan de Weesperzijde, ook lid van de RVM, doet het ook zo.

Restmij nog een suggestie voor de volgende keer dat u weer eenjongerendebat organiseert. Eergisteren telde de debatvoorzitterongeveer acht jongeren in de zaal, later kwamen daar nog drie jongerenbij. Maar zij hebben helemaal niets gezegd. De xe2x80x98volwassenenxe2x80x99 praattenover de hoofden van de jongeren heen over hun positie. Ik vond dat raar.
Bentu het niet met mij eens dat het debat veel interessanter zou zijn alsde microfoonmedewerkers vooral de jongeren het woord hadden gegeven?Hiermee doen de jongeren ook belangrijke democratische vaardigheden op:spreken in het openbaar, je mening onder woorden brengen, in dialooggaan met mensen die een andere opvatting hebben. Wat mij ook verbaasde,is dat de zaal vol zat met Marokkaanse mannen. Nauwelijks vrouwen.Trouwens ook geen Turkse moslims. Ook zag ik geen meisjes; de elfjongeren waren allemaal jongens. Hoe kan dat? Hier ligt een schonemaatschappelijke taak voor de Badr-moskee. Hier is nog een wereld tewinnen.

Tot slot hoop ik dat u iets aan mijn brief heeft. Zelfzie ik deze klachtenbrief-met-suggesties als een bijdrage aan een vande doelstellingen van het xe2x80x98Voorkomen is beterxe2x80x99-project, zijnde een opengedachtenwisseling over de Nederlandse islam en een dialoog met anderelevensovertuigingen. U mag deze brief gebruiken voor de website dievoor het project wordt ontwikkeld.

In afwachting van uw antwoord,

Met vriendelijke groet,

Bernadette de Wit