Maakt Mohammed minder kans op de arbeidsmarkt dan Mark, ook al hebben zij dezelfde opleiding en werkervaring? En zijn werkgevers ten opzichte van Sonaya onvriendelijker dan Marloes?
Dat onderzocht het SCP in "Liever Mark dan Mohammed? Onderzoek naar arbeidsmarktdiscriminatie van niet-westerse migranten". De belangrijkste conclusies van het onderzoek dat via praktijktests werd uitgevoerd:
- Autochtoon Nederlandse sollicitanten hebben gemiddeld 44% kans een uitnodiging voor een sollicitatiegesprek te ontvangen. Vergelijkbare niet- westerse migranten hebben echter gemiddeld 37% kans op een sollicitatiegesprek.
- Op lager en midden functieniveau liggen de kansen voor niet-westerse migranten respectievelijk 8 en 9 procentpunten lager. In functies op HBO/WO-niveau hebben niet-westerse migranten bijna dezelfde kansen als autochtonen.
- Bij functies met klantcontact bedraagt het verschil 9 procentpunten, bij functies zonder klantcontact is dit 5 procentpunten.
- Het verschil in kans tussen autochtone mannen en niet-westerse mannen bedraagt 9 procentpunten, het verschil in kans tussen autochtone vrouwen en niet-westerse vrouwen is 5 procentpunten.
- Met name in de horeca en de detailhandel liggen de kansen van autochtone Nederlanders en niet-westerse migranten ver uit elkaar (resp. 11 en 10 procentpunten).
Het rapport kwam tot stand op verzoek van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en is een verdiepende studie bij de Discriminatiemonitor niet- westerse allochtonen op de arbeidsmarkt.
Voor het onderzoek is gebruik gemaakt van zogenoemde praktijktests: twee fictieve kandidaten solliciteren op een bestaande vacature van dezelfde werkgever. Zij zijn gelijkwaardig wat betreft arbeidsrelevante kenmerken (opleiding, leeftijd, geslacht, werkervaring, nevenactiviteiten) en verschillen alleen in etnische achtergrond: de ene sollicitant heeft een autochtoon Nederlands klinkende naam; de andere sollicitant een niet-westers klinkende naam en/of een geboorteplaats buiten Nederland.
Er zijn in de periode mei tot en met december van 2008 1342 testsuitgevoerd; 1142 schriftelijke en 200 telefonische tests. Bij deschriftelijke tests werden twee cvxe2x80x99s en brieven, die vooraf opvergelijkbaarheid waren beoordeeld, opgestuurd naar dezelfde werkgever.De ene brief werd dus ondertekend met een autochtoon Nederlandse naam,de ander met een niet-westerse naam. Bij de telefonische tests werd dewerkgever gebeld door twee fictieve kandidaten (acteurs) met eenverschillende etnische achtergrond.
Niet-westerse migranten hebben minder kans op gesprek
Autochtoon Nederlandse sollicitanten hebben 44% kans een uitnodigingvoor een sollicitatiegesprek te ontvangen. Vergelijkbare niet-westersemigranten hebben echter 37% kans op een uitnodiging. Niet-westersemigranten hebben dus alleen vanwege hun naam of geboorteplaats minderkans dan vergelijkbare autochtone Nederlanders om uitgenodigd te wordenvoor een sollicitatiegesprek.
Het onderzoek toont derhalve aan dat discriminatie op de Nederlandsearbeidsmarkt voorkomt. Tegelijkertijd laat het zien dat investeren inhuman capital loont: met de juiste opleiding en kwalificaties hebbenook niet-westerse migranten een behoorlijke kans uitgenodigd te wordenvoor een sollicitatiegesprek.
Meer discriminatie in lagere en midden functies
Op lagere functieniveaus vindt meer discriminatie plaats dan op hoogfunctieniveau. Op laag en midden functieniveau liggen de kansen vanniet- westerse sollicitanten resp. 8 en 9 procentpunten lager dan dievan gelijkwaardige autochtone sollicitanten; terwijl het verschil inkansen voor banen op hbo of wo niveau maar 3 procentpunten is. Dat dedrempel voor niet-westerse migranten met name aan de onderkant van dearbeidsmarkt duidelijk hoger is, is zorgelijk omdat velen van henvooral op dit deel van de arbeidsmarkt aangewezen zijn.
Meer discriminatie bij functies met klantcontact
In functies waarin contact met klanten geen onderdeel is, hebbenautochtone Nederlanders 36% kans een uitnodiging voor een gesprek teontvangen. De kansen van vergelijkbare niet-westerse migranten op eenuitnodiging liggen 5 procentpunten lager. In functies met klantcontactloopt het verschil in kans tussen autochtone Nederlanders enniet-westerse migranten op tot 9 procentpunten.
Niet-westerse mannen meer gediscrimineerd dan niet-westerse vrouwen
Discriminatie treft niet-westerse mannen vaker dan niet-westersevrouwen. Het verschil tussen niet-westerse mannen en vergelijkbareautochtone mannen bedraagt 9 procentpunten. Het verschil tussenniet-westerse vrouwen en autochtone vrouwen met hetzelfde profiel is 5procentpunten.
Discriminatie treft alle vier onderzochte groepen niet-westersemigranten (Marokkanen, Turken, Surinamers en Antillianen). Er zijn geengrote verschillen in de mate waarin de verschillende groepen getroffenworden door discriminatie.
Horeca en detailhandel meest afwijzend tegenover niet-westersesollicitanten Van de onderzochte sectoren staan de horeca en dedetailhandel xe2x80″ grote sectoren in de dienstensector xe2x80″het meest afwijzendtegenover niet-westerse sollicitanten. Het verschil in de kans op eenuitnodiging tussen autochtone en vergelijkbare niet-westerse migrantenbedraagt 11 procentpunten in de horeca en 10 procentpunten in dedetailhandel. Bij de gemeentelijke overheid is het verschil tussenautochtone en niet-westerse sollicitanten statistisch niet significant.De financixc3xable dienstensector en de zorg ontlopen elkaar niet veel; hetverschil bedraagt in beide sectoren 6 procentpunten.
SCP-publicatie 2010/1, Liever Mark dan Mohammed? Discriminatie op dearbeidsmarkt , Iris Andriessen, Eline Nievers, Laila Faulk, JacoDagevos, Den Haag, Sociaal en Cultureel Planbureau, januari 2010, ISBN978 90 377 0421 1, prijs xe2x82xac 19,50.
De publicatie is verkrijgbaar bij de (internet)boekhandel of te bestellen via de website: www.scp.nl