Twee jaar geleden verscheen ‘Het Marokkanendrama’ van journaliste Fleur Jurgens. In opdracht van het onderzoeksprogramma van de Politieacademie vroeg zij zich in dit boek af xe2x80x98in hoeverre de thuismilieusxe2x80x99 van Nederlands-Marokkaanseprobleemjongeren xe2x80x98bijdragen aan hun neiging te mislukken in deNederlandse samenlevingxe2x80x99. De discussies over het boek van Jurgens gingen al snel niet meer over de omvang, oorzaken en oplossingen van het ‘Marokkanendrama’, maar over de kwaliteit van het werk van Jurgens zelf. Zo betitelde Pieter van Os haar boek in de Groene Amsterdammer als ‘een journalistendrama’.
De kritiek op Het Marokkanendrama heeft de Politieacademie er niet van weerhouden opnieuw een journalist onderzoek te laten doen naar de achtergronden van criminaliteit in de Nederlands-Marokkaanse gemeenschap. Deze keer werd de opdracht gegeven aan journalist Paul Andersson Toussaint. Staatssecretaris of seriecrimineel. Het smalle pad van de Marokkaan’is de titel van zijn boek.
Het NRC, Binnenlands Bestuur en De Groene lieten de schrijver aan het woord. Hieronder een samenvatting.
Er zijn niet slechts een paar criminele Marokkanen
In tegenstelling tot Fleur Jurgens sprak Andersson Tousaint niet alleen met ‘deskundigen’, maar ook met jongeren en hun ouders. Na twee jaar door Amsterdam te hebben gezworven concludeert hij in een artikel in het NRC dat het ‘Marokkanendrama’ veel groter is dan politici suggereren die een ‘politiek correcte’ gecensureerde kijk op de werkelijkheid hebben. Criminelen zijn binnen de groep Marokkaans-Nederlandse jongeren geen uitzonderingen, ze vormen een meerderheid, stelt hij.
Ter onderbouwing van zijn verhaal doet hij hierbij een beroep op verifieerbare cijfers over voortijdig schoolverlaten (60% van de Marokkaanse jongeren tussen de 17 en 23 verlaat de school voortijdig), over werkloosheid (in 2006 was 39 procent van de Marokkaanse jongeren werkloos) en over de uitkeringen van hun vaders (tussen de 40 en 64 jaar leeft 62 procent van een uitkering). Verder meldt hij dat van de 200 geregistreerde probleemjongeren in Slotervaart er 199 een Marokkaanse achtergrond hadden. In Binnenlands Bestuur meldt hij verder dat de 200 Marokkaanse probleemjongeren in Slotervaart zo’n 70% niet over een permanente verblijfsvergunning beschikt.
Daarnaast doet hij ook enkele moeilijker te verifixc3xabren uitspraken. Zo stelt hij dat zeventig procent van alle Marokkaanse jongens onder de 24 jaar inAmsterdam xe2x80x98antecedentenxe2x80x99 heeft. Dat houdt in dat ze xc3xa9xc3xa9n of meerderekeren door de politie voor een strafbaar feit zijn aangehouden. Dezecijfers heeft Andersson Tousaint van een anonieme bron binnen hetAmsterdamse stadhuis die naar eigen zeggen zeer goede contacten heeft met de politie.
In een reactie in het NRC hierop schrijven onderzoekers Theo Doreleijers en Carmen Paalman: "Die ’70 procent met een antecedentxe2x80x99 zegt sowieso niet zoveel omdat hierin elke mutatie van de politie zit, dus ook wanneer je getuige bent van een ongeval, je paspoort vermist is of je ouders ruzie maken. Door iedereen met een antecedent crimineel te noemen, zou de meerderheid van de Nederlandse bevolking achter de tralies horen." Zij verwijzen naar onderzoek van het WODC waaruit blijkt dat van de jongens van Marokkaanse komaf tussen de 12 en 17 jaar 6,9 procent geregistreerd staat als verdachte en in de leeftijdsgroep van 18 tot 24 jaar dat voor 10,7 procent geldt.
Een andere moeilijk te verifieerbare uitspraak van Andersson Tousaint in het NRC is dat er duizenden Marokkaanse ‘haatkoppen’ in Amsterdam rondlopen, die Nederlanders, de Nederlandse samenleving en het Westen vijandig gezind zijn. Ze haten niet alleen Nederlanders, maar ook andere etnische groepen (vooral Surinamers) en Marokkanen die "hun best doen, hard werk of studeren en leuk meedraaien met de Nederlandse samenleving"; deze worden al snel verkaast genoemd en veel vaker als verrader bestempeld.
Neo-koloniaal gedrag
Andersson Tousaint stoort zich mateloos aan beleidsmakers en anderen die dit dramatische beeld ontkennen en bagatelliseren. Ook verzet hij zich in een artikel in Binnenlands Bestuur tegen het slachtofferschap.
Andersson: xe2x80x98In veel opzichtenzijn ze helemaal niet uitgesloten. Hun vaders krijgen een uitkering,huursubsidie, ze kunnen taalcursussen volgen. Er zijn enorm veelactiviteiten om hen bij de samenleving te betrekken. Ze zijn absoluutniet tot outcast gemaakt, misschien hebben ze dat zelf wel gedaan.’ Hij verwijt de eerste generatie Marokkanen neo-koloniaal gedrag: "Ze zijn hier indertijd tamelijkwarm ontvangen, maar een groot deel van de Marokkanen heeft zich alsneokoloniaal gedragen. Ze kwamen hier om geld te verdienen, maar zehebben nooit gexc3xafnvesteerd in de maatschappij, niet in hun kinderen,niet in hun behuizing. Als ik even chargeer dan hebben ze hun kinderenopgevoed tot racisten met een zeer vijandige houding tegenoverNederland en daarbij is een grote groep nog crimineel ook. Je kuntmoeilijk beweren dat die groep gediscrimineerd wordt als je jezelfjarenlang ernstig misdraagt.xe2x80x99
Andersson Tousaint is kritisch over het beleid dat is gevoerd. Zo noemt hij in Binnenlands Bestuurde laksheid waarmee is omgesprongen met de Turkse en Marokkaansewerknemers die in de vorige eeuw massaal in de WAO belandden. Dewoningcorporaties verwijt hij dat ze te weinig hebben gedaan omsegregatie te voorkomen. En dan noemt hij nogde werkelijkheidsontkenners uit de politiek, de welzijnssector en bijde politie, de slechte kwaliteit van het onderwijs in deachterstandsbuurten en de manier waarop de rechtstaat heeftgefunctioneerd, vooral de rechtelijke macht. Hij vindt dat er veelsneller en langer moet worden gestraft.
In het NRC schrijft hij:
"De manier waarop hetstrafrecht in Nederland nu werkt, versterkt in feite de machtspositievan de Marokkaanse misdadigers in de buurt. xe2x80x9eAls die zoon twee of driekeer is opgepakt en steeds weer is vrijgelaten, haakt zijn vader gewoonaf en gaat hij in de moskee of het koffiehuis zittenxe2x80x9d, zegtleerplichtambtenaar en voormalig agent Abdel Betti. xe2x80x9eAls de zoon alvervolgd wordt, komt de dagvaarding pas een half jaar later. Hetdidactisch effect daarvan is nul. Die jongen gaat door met hetterroriseren van zijn omgeving. Sterker nog: hij wordt dxc3xa9 man in debuurt. Vooral als hij voor iets heel ergs gepakt is, zoals eenstraatroof en al helemaal als hij een agent geschopt en geslagen heeft.Het foute gedrag van die jongens wordt elke keer versterkt, door demanier waarop justitie werkt.xe2x80x9d
xe2x80x9eEr zit hier gewoon een heel grote groep criminele vaders. Dezefactor wordt zelden genoemd in het verhaalxe2x80x9d, zegt procesmanager van degezinsbezoekers Mou
rad Taimounti van Stichting Aanpak OverlastAmsterdam. xe2x80x9eDie criminele vader weet: misdaad loont heel erg inNederland. Je verdient bakken met geld met de drugshandel en de pakkansis vrijwel nihil. Dat zijn de vaders die je in je gezicht uitlachen alsje ze vertelt dat hun zoon zijn school moet afmaken.xe2x80x9d
Oorzaken
Eerder deze week ontstond er enige commotie toen door hoogleraarforensische psychologie Corine de Ruyter werd geopperd dat de religie(islam) een verklarende factor zou kunnen zijn (zie Islam mede oorzaak delinquent gedragin Binnenlands Bestuur). Dat is strijdig met een eerdere conclusie vanFrans Driessen en Beate Vxc3xb6lker, die menen dat cultuur en religie juistgeen belangrijke rol spelen. Volgens hen zijn juist de jongeren die zich sterk identificerenmet deoorspronkelijke cultuur en die bijvoorbeeld streng islamitisch zijn,maar zelden crimineel. Overigens toont Martijn de Koning aan dat Binnenlands Bestuur de conclusie van De Ruyter (en Van Oorsouw) wat slordig heeft samengevat.
Uit de verhalen van zijn gesprekspartners distilleert Andersson Tousaint in Binnenlands Bestuur anderefactoren die in meer of mindere mate bepalend zijn voor de keuze tussenhet goede en het foute pad. Opgroeien in een gemengde wijk, deprovincie of in een concentratiewijk, de gezinsgrootte, rolmodellen inde omgeving, een goede school, een werkende vader of moeder en hetbelangrijkste van alles: de betrokkenheid en de inzet van de opvoeders.
Andersson in Binnenlands Bestuur: xe2x80x98Maar je kunt er niet xc3xa9xc3xa9n uithalen die echt allesbepalend is. Binnen hetzelfde gezin kan er xc3xa9xc3xa9n jongen zijn die het heelgoed doet, terwijl zijn broer een draaideurcrimineel is. Om het in decultuur te zoeken vind ik heel moeizaam. Als je dan toch een culturelefactor wilt noemen, dan is de straatcultuur heel belangrijk. Die isheel negatief, zeer macho en deels crimineel, maar die is veel brederdan de Marokkaanse cultuur, als je daar al van kunt spreken.xe2x80x99
Marcouch
Andersson Tousaint put in het NRCwel hoop uit de aanpak van Marcouch, die volgens hem eerst alsambtenaar in de Indische Buurt en nu als bestuurder in Slotervaart meteen groeiende groep Marokkaanse en Nederlandse ambtenaren,professionals, vrijwilligers en andere gewone burgers bezig is omoplossingen voor de problemen te bedenken en toe te passen. Oudersvan foute gasten worden ontboden voor een stevig gesprek, buurtenworden schoon gespoten door de gemeentereiniging en dealers wordenopgepakt. Dankzij de inzet van extra politie en van straatcoaches,gezinsbezoekers en de aanpak van de zogeheten multiprobleemgezinnen isde overlast van straatgroepen flink afgenomen. In Slotervaart was eendaling van bijna 50% en in de rest van Amsterdam nam de overlast met 33procent af.
Debat:
Op 11 juni vindt er over het boek van Andersson Tousaint een debatplaats in de Rode Hoed onder leiding van Feilx Rottenberg met o.a.: Tofik Dibi (Tweede Kamerlid GroenLinks), Fatima Elatik (stadsdeelvoorzitter Zeeburg), Mourad Ezzoubaa (sportbuurtwerker Scianti), Fatima Sabbah (oprichtster Nisa for Nisa), Mourad Taimounti (procesmanager SAOA) en Paul Andersson Toussaint (auteur `Staatssecretaris of seriecrimineel. Het smalle pad van de Marokkaan`, Uitgeverij Bert Bakker). Meer hier
Ewoud Butter
Links:
Voorpublicatie van het boek van Andersson Tousaint in De Groene Amsterdammer
Dossier allochtonen, criminaliteit en cultuur
Veel meer artikelen in de categorie jeugdcriminaliteit op het Allochtonenweblog
Allochtonenweblog 