Ook als vrijspraak volgt, is vervolging van Wilders nuttig

VrijemeningGeert Wilders wordt definitief vervolgd voor uitspraken die beledigend zijn en aanzetten tot haat of discriminatie jegens moslims. Hoe de rechter ook beslist, het feit dat hij vervolgd wordt kan al een heilzame werking hebben. Dat stelt Marije Cornelissen, kandidaat nr. 3 van GroenLinks bij de Europese verkiezingen en directeur van Art.1 Bureau Discriminatiezaken Noord-Holland Noord. Hieronder het vervolg van haar tekst. Meer over het onderwerp in het dossier vrijheid van meningsuiting.

Vrijheid van meningsuiting is natuurlijk een groot goed. Zonder vrijheid van meningsuiting geen werkende democratie en geen open dialoog. Bescherming tegen discriminatie is ook een groot goed. Zonder deze bescherming blijven miljoenen mensen aan de zijlijn staan. Bij antidiscriminatiebureauxe2x80x99s in Nederland komen dagelijks meldingen binnen van mensen die door discriminatie geen werk kunnen vinden, of hun buurt worden uitgepest. Vrijheid van meningsuiting en bescherming tegen discriminatie kunnen meestal zonder enig probleem naast elkaar bestaan, maar soms botsen ze. Dan hebben we in Nederland wetten en rechters om te bepalen waar de grens tussenbeide ligt, zoals in de zaak tegen Wilders.

Het proces zit op zich simpel in elkaar. Er is een slachtoffer dat aangifte doet, er is een wet waaraan de rechter toetst en er is een verdachte die al dan niet veroordeeld wordt. In de afgelopen maanden zijn er allerlei suggesties gedaan om aan xc3xa9xc3xa9n van de factoren in dit proces te morrelen.

Sommigen vinden dat moslims zich niet beledigd of bedreigd moeten voelen, want er worden wel ergere dingen gezegd over christenen. Maar dat gaat voorbij aan het machtsverschil tussen moslims en christenen in Nederland. Terwijl een groot deel van het kabinet uit christenen bestaat, worden moslims op allerlei terreinen uitgesloten. Natuurlijk voelen mensen zich sneller bedreigd als ze minder machtig zijn.

Sommigen vinden dat de wet aangepast moet worden. Zij zien geloof als een keuze en vinden het daarom geen discriminatiegrond. Daarmee zeggen zij in feite dat iemand die niet beledigd of bedreigd wil worden maar van zijn geloof moet afstappen, of zijn geloof alleen in de privxc3xa9sfeer moet belijden. Dat is een gevaarlijk hellend vlak. Je zou dan ook kunnen zeggen dat iemand die niet gediscrimineerd wil worden op zijn seksuele gerichtheid deze maar niet in het openbaar moet tonen. Bovendien helpt het ook nog niet eens om van je geloof af te stappen. Laatst sprak ik een man die regelmatig uitgescholden wordt voor Bin Laden op zijn werk. Aan het eind van het gesprek verzuchtte hij: xe2x80x98En ik bxc3xa9n niet eens moslimxe2x80x99. Er moet wel helder onderscheid gemaakt worden tussen discriminatie op grond van geloof en godslastering. Bij discriminatie wordt een groep mensen beledigd of bedreigd, terwijl bij godslastering de goden, profeten of gebruiken van een geloof worden bekritiseerd. Gelukkig is dat onderscheid in de wet heel helder. Wilders wordt vervolgd wegens discriminatie, godslastering heeft er niets mee te maken.

Sommigen vinden dat belediging of bedreiging als aanklacht willekeurig is, omdat iedereen een andere beleving heeft. Wat de xc3xa9xc3xa9n een goede grap vindt, vindt de ander een bedreiging. Er wordt door de rechter echter niet gekeken naar de gevoelens van het slachtoffer maar louter naar de tekst op zich. De rechter houdt wel rekening met de tijdgeest. Hans Janmaat werd in de jaren xe2x80x9880 veroordeeld voor een opmerking dat de multiculturele samenleving afgeschaft moest worden. Dat is nu ondenkbaar. De grens is een blijvende zoektocht.

De keuze ligt bij de dader. Die kan zijn mening anders formuleren,zodat die niet beledigend is. Of wel beledigen, en daarmee het risicolopen op een boete. Geert Wilders kan prima inhoudelijk hetzelfdezeggen zonder groepen mensen te beledigen of aan te zetten tot haat.Hij kiest er echter voor om woorden te gebruiken die hem bij de grenstussen vrijheid van meningsuiting en discriminerende beledigingbrengen. Als hij veroordeeld wordt krijgt hij waarschijnlijk een boete,of een voorwaardelijke boete. Bij groepsbeledigingszaken is dat meestalrond de 250 euro. Als je die ervoor over hebt, kun je prima de grenzenopzoeken en hoef je je woorden niet met zorg te kiezen. Wat dat betreftis discriminerend beledigen hetzelfde als te hard rijden; als je met140 km/u over de snelweg scheurt weet je dat je een boete kunt krijgen.Aan jou de keus om het wel te doen en de boete op de koop toe te nemen,of voorzichtiger te rijden.

Het gaat in deze namelijk helemaal niet om het straffen van eenindividuele dader, of ervoor te zorgen dat hij het nooit weer doet. Demensen die op hun werk of in hun buurt de gevolgen ondervinden van deaanzet tot discriminatie willen vooral weten of de samenleving alsgeheel de uitspraken van Wilders acceptabel vindt of niet. Ze zittenniet naast Wilders in de kantine of in de bus. Daar komen ze de restvan de samenleving tegen.

Het is daarom niet eens cruciaal of Wilders al dan niet veroordeeldwordt. Alleen al het feit dat hij vervolgd wordt betekent dat er eengrens is aan wat de Nederlandse samenleving acceptabel vindt. Wordt hijveroordeeld, dan heeft hij die grens dus overschreden. Wordt hij nietveroordeeld, dan ligt die grens dus iets verder. Maar niet zo heel veelverder, anders was hij niet vervolgd. De vervolging toont aan dxc3¡t ereen grens is, en dat is het belangrijkst.

Marije Cornelissen is geboren in Friesland, kandidaat nr.3 vanGroenLinks bij de Europese verkiezingen en directeur van Art.1 BureauDiscriminatiezaken Noord-Holland Noord. Dit is een verkorte versie van de lezing die Marije Cornelissen opwoensdag 27 mei in Den Helder geeft op een bijeenkomst over grenzen aande vrijheid van meningsuiting

About Ewoud Butter

Schrijver, onderzoeker
This entry was posted in vrijheid van meningsuiting. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Twitter picture

You are commenting using your Twitter account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s