Donderdag 13 november is op veel te jonge leeftijd (53) Gijs von der Fuhr na een ziekbed van een half jaar in Amsterdam overleden. Gijs was een markant figuur. In de jaren 80 was hij voorlichter van het Comitxc3xa9 Stop de Neutronenbom. Daarna vervulde hij tot 2007 dezelfde functie bij het Amsterdams Centrum Buitenlanders (ACB), het huidige ACB Kenniscentrum.
Gijs heeft zich jarenlang ingezet voor de emancipatie van allochtonen en van homoseksuelen en hij deed dat op zijn eigen wijze: met veel flair, humor en creativiteit. Hij was een stuwende kracht vanuit het ACB achter de oprichting in de jaren 90 van de Bijzondere Leerstoel Islam aan de Universiteit van Amsterdam, die bekleed werd door Mohammed Arkoun. In het verlengde hiervan assisteerde hij later Arkoun en Frits Bolkestein bij Nederlandstalige boeken over de islam in Nederland. Gijs gaf training en advies aan uiteenlopende organisaties, varixc3xabrend van islamitische homo-organisaties tot de Milli Gxc3xb6rxc3xbcs bij hun poging de Westermoskee te realiseren. Gijs was de voorlichter van Nederland Bekent Kleur tijdens de eerste, grote demonstratie (80.000 mensen) in 1992 en is de ghostwriter geweest van honderden speeches van politici en bestuurders van organisaties. Wanneer er in Amsterdam een debat met internationale gasten werd georganiseerd, was Gijs nooit te beroerd om simultaan te tolken.
Gijs was, afgezien van een paar jaar sociologie aan UvA grotendeels autodidact. Hij vergaarde kennis door vakbladen te lezen en ook veel tijdschriften uit vooral Frankrijk en Duitsland. Meerdere keren per jaar trok hij naar zijn geliefde Berlijn om inspiratie op te doen. Verder scherpte hij zijn mening door nadrukkelijk het debat te zoeken.
Terwijl hij in de jaren 70 nog lid was van de CPN, had hij in de jaren 90 niet veel hinder meer van een ideologie. Net als de PvdA, waar hij inmiddels actief lid van was, had hij de ideologische veren van zich afgeschud. Hij koos voor pragmatisme en gebruikte daarbij vaak een hem typerende leuze: wat werkt, dat werkt.
Gijs schreef graag columns en toespraken, waarbij hij een associatieve en beeldende manier van schrijven hanteerde. Als columnist trad hij begin jaren 90 nog op in een wekelijks radioprogramma van de toen nog beginnende journalist Ahmed Aboutaleb op radio Noord-Holland.
Hij had veel gevoel voor drama en schuwde de overdrijving of provocatie niet om zijn standpunt kracht bij te zetten. Hij kon nadrukkelijk aanwezig zijn, maar soms ook juist weer erg bescheiden en dienend. Voor zijn dierbaren was hij altijd bijzonder zorgzaam en attent.
Ik wens Farid, familie en vrienden van Gijs heel veel sterkte.
Ewoud Butter (oud-collega van Gijs)
Gijs wordt vrijdag 21 november 2008 om 11 uur gecremeerd in het crematorium De Nieuwe Ooster aan de kruislaan 126 in Amsterdam. Condoleanceregister: www.gijsvonderfuhr.nl