Steun voor Amsterdamse notitie over de scheiding van Kerk en Staat

JobcohenDonderdag werd in de Amsterdamse gemeenteraad de beleidsnotitie over de Scheiding van Kerk en Staat besproken. Het werd een discussie voor de bxc3xbchne: CDA, VVD en PvdA leverden tijdens het debat kritiek op de notitie en dienden aan het slot een motie in, die alleen maar gelezen kan worden als steun aan het beleid van Cohen.

Scheiding van Kerk en Staat
Scheiding van kerk en Staat betekent dat er in de verhouding tussen kerk en staat geen institutionele zeggenschapover en weer mag zijn. De overheid mag de staat volgens eigeninzichten, zonder zeggenschap van de kerken inrichten. De kerken zijnvrij van overheidsinmenging bij de vormgeving van hun kerkelijkeorganisatie en in de aanstelling van hun functionarissen. Ook mag er geen rechtstreekse inhoudelijke zeggenschap zijn. Deoverheid mag zich niet met de geloofsleer bemoeien. Omgekeerd hebben dekerken geen formele positie in de publieke besluitvormingsprocedure enkunnen aan het handelen van de overheid niet louter godsdienstigemaatstaven worden aangelegd.

Amsterdamse notitie
De Amsterdamse notitie was geschreven als denkkader dat in de toekomstals hulpmiddel kan dienden bij het formuleren van het Amsterdamsebeleid. In de toegankelijk geschreven notitie wordt een onderscheid gexc3xafntroduceerd tussen exclusieveneutraliteit, inclusieve neutraliteit en compenserende neutraliteit.
Van exclusieve neutraliteit, waarbij religie niet wordt toegestaan in de publieke sfeer, is in Nederland geen sprake.
In Nederland domineert het inclusief neutrale overheidsbeleid,waarbij de overheid verschillende geloofs- en levensbeschouwelijketradities in evenredigheid tegemoet komt. Deze interpretatie van hetbeginsel van de scheiding van kerk en staat verzet zich niet tegenfinancixc3xable banden tussen kerk en staat. Het kan voorkomen dat deoverheid extra faciliteiten biedt, zolang de overheid zich maarneutraal opstelt en opereert binnen de grenzen van hetgelijkheidsbeginsel en niet xc3xa9xc3xa9n religieuze groep voortrekt. Volgens de Amsterdamse notitie kan de overheid in Nederland ook kiezen voor een compenserende visie op neutraliteit.In dat geval kan de overheid een bepaalde religieuze groep meerondersteunen dan een andere, wanneer er sprake is van bijzondereomstandigheden of van een historische of structurele ongelijkheid dierechtgetrokken dient te worden. Subsidixc3xabring van (de activiteiten van)moskeekoepels en/of (migranten)kerken zijn volgens het Amsterdamsecollege een instrument in deze maatschappijvisie om ongelijkheid weg tenemen en iedereen, ongeacht religieuze of levensbeschouwelijkeachtergrond volwaardig deel te laten nemen aan de samenleving. Aan het slot van de notitie gaf het College van B&W aan te kiezen voor eeninclusief neutraal overheidsbeleid. Bijwijze van uitzondering wil het College de mogelijkheid hebben om te kiezen voor decompenserende visie op neutraliteit.

Reactie politiek
Eerder, tijdens een commissievergadering, hadden CDA, VVD en PvdA laten weten moeite te hebben met de compenserende visie op neutraliteit. PvdA-woordvoerder De Wolf lichtte zijn bezwaren toe tijdens een debat dat werd georganiseerd in Argan. Extra steun aan een bepaalde groep zou volgens hem al snel op gespannen voet kunnen staan met het gelijkheidsbeginsel en het zou ook de emancipatie niet ten goede komen. CDA, VVD en PvdA wilden samen een motie indienen waarmee de compenserende neutraliteit van tafel zou verdwijnen. Maar tijdens het debat verloor de oppositie tegen de notitie haar kracht toen bleek dat ze verschillende interpretaties gaven aan de gehanteerde begrippen. Zo noemde PvdA-woordvoerder De Wolf de steun aan de Westermoskee via een erfpachtconstructie een vorm van inclusieve neutraliteit.

In de motie die de drie partijen uiteindelijk presenteerden, steldenzij voor dat inclusieve neutraliteit het uitgangspunt van beleid zouzijn. En dat was nou precies wat Cohen in zijn notitie ook hadvoorgesteld. VVD-woordvoerder Van ‘t Wout probeerde nog enigopositioneel gewicht aan de motie te geven door Groenlinks, SP en D66op te roepen tegen de motie te stemmen, maar daar trapte niemand in. Demotie werd met algemene stemmen aangenomen en Cohen kan aan de slag metde scheiding van staat.

Meer lezen:

De Amsterdamse notitie kunt u hier downloaden.

Amsterdams College verwaarloost kernwaarden (Coos Huijsen)
In Amsterdam zijn kernwaarden juist in goede handen (Job Cohen)
Amsterdam schendt scheiding kerk-staat (Maurits Berger)
Amsterdamse gemeenteraad: geen steun religieuze groepen (Parool)
Scheiding van kerk en staat in Amsterdam (verslag debat)
Benader scheiding kerk-staat pragmatisch (Lisa Arts, Ewoud Butter)
Overheidssteun aan religieuze groepen belemmert integratie (Marijke Linthorst, PvdA)
Het debat over integratie is teveel gexc3xafslamiseerd

De Amsterdamse Adviesraad Diversiteit en Integratie heeft ook een reactie geschreven op de Amsterdamse notitie. Hierin komt onder andere de volgende, opmerkelijke passage voor:

 

Naar het oordeel van de adviesraad is er op dit moment noghelemaal geen sprake van een verhouding tussen islam en staat. Die kanbinnen onze democratie pas ontstaan als er representatieve organisatieszijn die zich duurzaam en institutioneel tot de staat kunnen verhouden.Aangezien deze deels non-existent en deels nog in wording zijn, is hette vroeg om tot een gebalanceerde scheiding te komen. Het is uiteraardwel zaak deze verhouding te verkennen en daarbij botsende inzichten enpraktijken voor lief te nemen. Langzamerhand ontstaan er in Nederlandgroepen uit de kring van de huidige islamitische gelovigen die willenen kunnen meewerken aan de uitwerking van kwesties van gelijke rechtenen het stellen van grenzen binnen en buiten het publieke domein. Dat isechter geen taak voor xc3xa9xc3xa9n gemeentelijke overheid, maar veel meer voorde gezamenlijke gemeenten en de landelijke overheid. De adviesraad zouwel graag zien dat Amsterdam hierin een stimulerende rol speelt. In datkader zou Amsterdam om te begin
nen zo spoedig mogelijk een actieveafdeling van het landelijke Kosmopolis moeten opzetten.
 

About Ewoud Butter

Schrijver, onderzoeker
This entry was posted in Politiek, religie. Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Fill in your details below or click an icon to log in:

WordPress.com Logo

You are commenting using your WordPress.com account. Log Out /  Change )

Facebook photo

You are commenting using your Facebook account. Log Out /  Change )

Connecting to %s