Het CDA houdt niet zo van de vrije meningsuiting. Balkenende die Opinio kapotmaakt. Prominente partijtijgers die bij voorbaat de film van Geert Wilders wilden verbieden. En dan hebben we het nog niet eens over Hirsch Ballin gehad die duidelijk aangeeft de wet op de smalende godslastering te willen uitbreiden en de arrestatie van Gregorius Nekschot omarmde alsof het een grote victorie was. Een artikel van Marcel Duyvestijn en Eddy Terstall. Meer artikelen over dit onderwerp in het dossier vrijheid van meningsuiting.
Moeten we nu echt uitleggen dat die vrijheid goed is? Dat dat democratie is? Dat polariseren en provoceren juist openingen kunnen bieden om netelige kwesties aan de kaak te stellen? We hadden niet verwacht dat we dat toch moesten doen, maar kennelijk moet dat.
Confrontaties zijn soms onprettig. Dat is waar. Geert Wilders kan onaangenaam uit de hoek komen. Een beetje beschaving mag wel. En toch. Dankzij de PVV leider wordt er gediscussieerd over de islam. Dat was vroeger ondenkbaar. Denk maar aan Bolkestein en later Fortuyn. Zij hebben de deur geopend voor het debat. Dat was vreselijk nodig. Want in een discussie waar niemand durft te spreken, etteren de problemen door xe2x80″ en dat is veel schadelijker. Evolutie xc3xa9n revolutie.
Ook de ex-moslims, onlangs opgeheven, zijn belangrijk geweest. Dat onderschreef ook de tweede man – Damon Golriz in een mooi stuk in de Volkskrant (datum?). Ze braken het debat open. Dat ging met veel kabaal, gezanik en de aankondiging van tekenfilmpjes waarin de profeet met een erectie Aisja aan de hand neemt. Beledigend. Ja. Maar als je alle stofwolken wegwuift, zie je dat er gediscussieerd wordt over afvalligheid. Door de schrille hoge toon hoorde iedereen de boodschap: afvalligheid was iets dat aandacht verdient. Dat ging niet zomaar. Iedereen kon na gaan denken: hoe werkt dat eigenlijk, als je je moslimsschap aan de wilgen wilt hangen?
Ook de fotoxe2x80x99s van kunstenares Sooreh Hera hebben hun nut inmiddels bewezen. Zij fotografeerde homoxe2x80x99s met de maskers van Mohamed en diens schoonzoon Ali op. Er moest een discussie komen, vond ze. Een Amsterdams PvdA raadslid dat aanstoot nam aan de fotoxe2x80x99s kreeg de wind van voren. Gaat homoseksualiteit en islam samen? Die vraag ontplofte in haar gezicht. Ook de PvdA werd die vraag gesteld. Komt de partij wel op voor onze homoxe2x80x99s en onze vrijheid van meningsuiting? Het gevolg was dat een aantal raadsleden hier in de Volkskrant (Forum van 8 mei) duidelijk maakten waar de partij volgens haar beginselen voor zou moeten staan. Dat is winst. De partij gaat nu islamdebatten organiseren. Over kunst en kwetsen en over de combinatie homoseksualiteit en islam. Dit zou anders nooit gebeurd zijn in de soms behaagzieke PvdA. Pure winst dus.
Provocatie zet mensen aan het denken. Dat is niet nieuw. Zelfs de helden van Donner, Balkenende en Rouvoet, Maarten Luther, provoceerde. Als hij alleen maar lieve briefjes naar Rome gestuurd zou hebben met genuanceerde verhalen over misstanden binnen de kerk, zou er nooit een protestantse kerk ontstaan zijn. Dan was het bij de inquisitiekerk gebleven. Door provocatie kreeg hij de aandacht en spijkerde hij zijn stellingen op een kerkdeur.
We hebben in Nederland gelukkig een lange traditie van provocateurs.Van Erasmus tot Spinoza tot aan de xe2x80x9cProvoxe2x80x99sxe2x80x9d. Dat hield ons scherp. Diemensen hebben we ook altijd gekoesterd. Een gerespecteerd schrijver alsKarel van xe2x80x98t Reve vergeleek God in zijn essaybundel xe2x80x98De ongelooflijkeslechtheid van het opperwezenxe2x80x99 met Idi Amin. Diens broer wilde God,teruggekeerd op aarde, als een ezel in zijn xe2x80x98geheime opening bezittenxe2x80x99Rudy Kousbroek, Maarten xe2x80x99t Hart, Jan Wolkers. Keurige heren. Maar ookprovocateurs die het debat losschreeuwden.
Het waren de Ayaans en Sooreh Heras van hun tijd. Dankzij dezeintellectuelen die ook hun toon niet wilden matigen, is het grootstedeel van Nederland bevrijd van haar religieuze ketenen en is hetChristendom in Nederland toleranter en menselijker geworden. Daarmogen we ze dankbaar voor zijn. Dus waarom zouden we dat nu niet zijntegenover de provocateurs die veel moslims willen bevrijden van hxc3xbanknellende banden. Zij zijn de provoxe2x80x99s van deze tijd. De vreedzamebeeldenstormers.
Provocatie is niet altijd de juiste weg. Soms heiligt het doel demiddelen niet. Soms is evolutie beter dan revolutie. Maar lang nietaltijd. Dat bewijst de geschiedenis. Sommige heilige huisje kun je nietomver kussen en knuffelen xe2x80″ al geloven veel mensen dat dat wel kan.Sommige huisjes moeten met een sloophamer te lijf worden gegaan. Datdoet pijn. Maar dat is democratie. Dat is deel van het doorlopendexperiment dat de open samenleving is. Dat is deel van desuccesformule. Daar word je vrijer en sterker van. Misschien dat deCDAxe2x80x99ers die nu de vrijheid van meningsuiting willen vermoorden, eenseen geschiedenisboek openmaken. Of moeten we hun acties ook alsprovocaties opvatten?
Marcel Duyvestijn is voorzitter van LuxVoor. Eddy Terstall isfilmmaker. Ook zijn ze liefdevol lid van de PvdA. Zie ookwww.liefdevollid.nl . Dit artikel is eerder verschenen in de Volkskrant van 29 mei en een onderdeel van het dossier vrijheid van meningsuiting.
Lees ook:
Grens aan de vrijheid van meningsuiting (Thomas Mertens)
Nekschot: weer een martelaar erbij (Bas van Stokkom)
Ik vrees voor mijn leven (Sooreh Hera)
Vrijheid van meningsuiting (Wikipedia)
Dossier godsdienstvrijheid en de vrijheid van meningsuiting (IVIR)
Benader de scheiding tussen kerk en staat pragmatisch (Lisa Arts en Ewoud Butter)
Allochtonenweblog 